Czy szukasz magicznej świątecznej atmosfery? Wiedeń w grudniu to prawdziwa uczta dla zmysłów, a jego jarmarki bożonarodzeniowe są jednym z najpiękniejszych w Europie! Rozświetlone uliczki, zapach grzanego wina i pierników oraz okazja kupienia unikalnych prezentów sprawiają, że każdy odwiedzający poczuje ducha świąt. W tym artykule znajdziesz informacje o najciekawszych jarmarkach, ich lokalizacjach. Opowiadam też nieco o historii jarmarków, tej dalszej i bliższej.
Czy jarmarki to tradycja średniowieczna?
Pierwsze zapiski sugerujące jarmark bożonarodzeniowy pochodzą już z 1601 roku. Stragany rozstawiały się na początku na Graben i Brantstätte (plac koło katedry, dziś nie istniejący). W 1772 rynek przeniósł się na Freyung. Liczba miejsc jarmarcznych wzrastała powoli tak jak zamożność obywateli. Handlarze i producenci dostrzegli lukę i tym samym jarmarki stały się komercyjnym wydarzeniem dużo wcześniej niż nasz XX i XXI wiek.
Gdzie odbywał się Jarmark Bożonarodzeniowy?
Do 1842 roku „Nikolo- i Weihnachtsmartkt” istniały na Freyung równolegle z normalnym ryneczkiem. Ograniczone miejsce i skargi mieszkańców wymusiło przeniesienie jarmarku na sąsiedni Platz Am Hof. Każdego roku od przynajmniej 5 grudnia do Nowego Roku stoją tam budki, z których sprzedawane są różne dobra.
Jarmarki były, i w sumie nadal są, miejscami lubianymi przez młodych ludzi. Szczególnie wieczorami, gdy zapalane były kiedyś świece i ogniska, a dziś łańcuchy lampek. Robert Ascher, austriacki pisarz, wspomina w swojej książce: „Na straganach leżały lalki, które piszczały, gdy naciskało się na ich brzuszek, konie na biegunach, kuchnie, piecyki i naczynia dla lalek, szable, broń i czaki (rodzaj wysokich czap wojskowych używanych do początku XX w.), pociągi, które umiały same jeździć, książki z obrazkami, ozdoby choinkowe (…) i w końcu stali sprzedawcy z wiecznie zielonymi drzewkami”.
Wraz z Pierwszą Wojną Światową nastał ciężki czas, co zrozumiałe, dla jarmarku. W 1923 raz jeszcze budki postawiono na Freyung, bo potem przez cztery lata ryneczek powstawał naokoło katedry pw. św. Szczepana. Po Drugiej Wojnie Światowej przenoszono Wiedeński Jarmark Bożonarodzeniowy w różne miejsca i w końcu zatrzymał się przed byłym „Messepalast”, którego funkcja później przeniosła się na Prater, a w tym miejscu powstała Dzielnica Muzealna (Museumsquartier). W 1975 roku wybudowano tam garaż podziemny i ryneczek został przeniesiony na Plac Ratuszowy i pozostał tam do dziś nabierając rozmachu. Stał się ogromnym wydarzeniem komercyjnym. Dziś mówimy o Wiener Adventszauber, czyli Wiedeńskim Adwentowym Czarze. Oprócz zakupów i ponczu spotkamy też niewielkie lodowisko przed ratuszem.
A poniżej na filmie, możecie obejrzeć jak wygląda miasto w okresie adwentowym.
A co z innymi miejscówkami?
Jako przeciwwaga do dużego jarmarku przed ratuszem, w późnych latach osiemdziesiątych, powstały liczne małe ryneczki takie jak Alt-Wiener Christlkindmarkt na Freyung, jarmark na Spittelbergu, w podwórzu Starego Szpitala Ogólnego (Altes AKH), przed pałacem Schoenbrunn czy przed kościołem św. Karola.
Co spotkacie na jarmarkach?
Tradycyjnie znajdziecie ozdoby choinkowe, a także wiele stoisk z rękodziełem, dekoracjami adwentowymi na granicy sztuki i kiczu. Kadzidła, produkty miodowe, a także ręcznie tkane wełniane ubrania tworzą przytulną atmosferę i zapraszają na spacer. Dydaktyczna, drewniana zabawka dla dzieci i dorosłych rozbawi nie tylko w święta. Stoiska gastronomiczne oferują regionalne przysmaki. Chleb z pastami, smalce i cebulą, langosze – placki pochodzenia węgierskiego pieczone w głębokim oleju. Poncze, herbatki i kompoty dla dzieci. Kiedyś trafiłam na poncz z destylatem z szyszek sosny wysokogórskiej. Chciałabym znowu napić się tego trunku, cudny smak, niesamowite połączenie! Szukałam go w kolejnych latach pod Schoenbrunnem, ale już nigdy nie znalazłam.
Pod ratuszem dodatkowo jest lodowisko, karuzele, szopka, w weekendy chór śpiewający kolędy, warsztaty dla dzieci, gdzie można zrobić prezenty.
Czy to romantyczny i miły zwyczaj, czy kicz i tandeta?
Przed ratuszem raz być trzeba, bo to jak być w Rzymie i nie udać się do Watykanu, ale gdy już raz przebiło się przez tłumy w tym miejscu i napiło przesłodzonego ponczu, to innym razem warto udać się w te mniej rozreklamowane miejsca. Szczególnie zapraszam na wszelkiego rodzaju, jednoweekendowe wydarzenia np. przy parafiach, są często kameralne, smakowite i prawdziwie przybliżające do mieszkańców miasta.
Z innej strony wydarzenia adwentowe coraz bardziej rozrastają się ponad konsumpcję i można brać udział w wielu atrakcjach, szczególnie zaplanowanych z myślą o dzieciach.
Lista Jarmarków Bożonarodzeniowych
Jarmark pod Ratuszem/Wiener Christkindlmarkt
15 listopada – 26 grudnia 2024 r.
Rathausplatz, 1010 Wiedeń
Codziennie: 10:00 – 22:00
24 grudnia: 10:00 – 18:30
Dodatkowe atrakcje w tym miejscu to sercowe drzewo – motyw do zdjęć. To platan obwieszony 200 świecącymi sercami. Bezpłatne lodowisko dla dzieci o powierzchni 150 m2 i płatne dla dorosłych (3000m2) z możliwością wypożyczenia łyżew. Diabelski młyn, z którego można obejrzeć okolicę. Bajeczna karuzela, która przeciąga wzrok nie tylko dzieci. Szopki bożonarodzeniowe, ktre mają długą tradycję w Austrii, dłuższą jak choinki. Z dachu dużej szopki przy głównej choince będą od 29 listiopada rozbrzmiewać świąteczne dźwięki orkiestr dętych z Wiednia i innych krajów związkowych. Codziennie od 19:00 do 19:30 i od 20:00 do 20:30. Adwentowe śpiewanie w Festsaal Rathaus – można za darmo posłuchać chórów z Austrii, dokładniejsze dane jeszcze nie podane.
Web: Wiener Christkindlmarkt
Jarmark Bożonarodzeniowy i Noworoczny przy Pałacu Schönbrunn
8 listopada 2024 – 6 stycznia 2025
Schloß Schönbrunn, Ehrenhof, 1130 Wiedeń
Godziny otwarcia:
24 listopada – 24 grudnia: 10:00-16:00,
25 grudnia – 6 stycznia: 10:00 – 18:00
W tym roku w nowej odsłonie. Pojawi się więcej stanowisk, lodowisko, warsztaty dla dzieci i stanowisko do curlingu (wiki: W rywalizacji biorą udział dwie drużyny liczące po 4 zawodników. Do gry używa się kamieni, które są wypuszczane na lodzie w kierunku celu zwanego domem. Liczba przyznanych punktów zależy od liczby kamieni znajdujących się najbliżej środka domu.) Dla tych co znają starsze jarmarki: nowy będzie się już zaczynał przed fontannami i zajmie niemal cały plac przed Schoenbriunnem.
Web: https://www.weihnachtsmarkt-schoenbrunn.at/
Świąteczna wioska na Maria-Theresien-Platz
Weihnachtsdorf Maria-Theresien-Platz
13 listopada – 31 grudnia 2024 r.
Burgring, 1010 Wiedeń
Godziny otwarcia:
Niedziela – czwartek 11:00 – 21:00
Piątek – sobota: 11:00 – 22:00
24 grudnia 2019 r.: 11:00 – 16:00
25 – 30 grudnia: 11:00 – 19:00
31 grudnia 11:00 -18:00
Starowiedeński Jarmark Bożonarodzeniowy na Freyung
Altwiener Christkindlmarkt
15 listopada – 23 grudnia 2024 r.
Freyung, 1010 Wiedeń
Godziny otwarcia:
Codziennie od 10.00 do 21.00
Jarmark Am Hof
Weihnachtsmarkt am Hof
15 listopada – 23 grudnia 2024 r.
Am Hof, 1010 Wiedeń
Godziny otwarcia:
Poniedziałek – czwartek 11:00 – 21:00
Piątek – niedziela 10:00 – 21:00
Web: www.weihnachtsmarkt-hof.at
Jarmark na Karlsplatz
Art Advent – Kunst & Handwerk am Karlsplatz
15 listopada – 23 grudnia 2024
Karlsplatz, 1040 Wiedeń
Godziny otwarcia:
codziennie: 12:00 – 21:00 gastro, 20:00 sklepy
Świąteczna wioska Schloss Belvedere
Weihnachtsdorf Schloss Belvedere
15 listopada – 31 grudnia 2024 r.
Prinz-Eugen-Straße 27, 1030 Wiedeń
Godziny otwarcia:
Poniedziałek – piątek: 11:00 – 21:00;
Sobota – niedziela: 10:00 – 21:00
24 grudnia: 11: 00 – 16:00;
25 i 30 grudnia: 11:00 – 19:00
31 grudnia: 11:00 – 18:00
Jarmark Adwentowy Spittelberg
16 listopada – 23 grudnia 2024 r.
Spittelbergviertel (Spittelberggasse, Stiftgasse, Schrankgasse, Gutenberggasse), 1070 Wiedeń
Godziny otwarcia:
Poniedziałek – Piątek: 14:00 – 21:30
Sobota – Niedziela i Święta: 10:00 – 21:30
Świąteczna Wioska Kampus Uniwersytety Wiedeńskiego
Weihnachtsdorf Campus Universität Wien
15 listopada – 23 grudnia 2024 r.
Altes AKH, Kampus uniwersytecki – Alserstraße / Spitalgasse, 1090 Wiedeń
Godziny otwarcia:
Poniedziałek – środa: 14:00 – 22:00
Czwartek – piątek: 14:00 – 23:00
Sobota 11:00 – 23:00;
Niedziela: 11:00 – 20:00
Najdłużej w ciągu dnia czynny jarmark od czwartku do soboty.
CK Jarmark Bożonarodzeniowy na Michaelerplatz
k.u.k. Weihnachtsmarkt am Michaelerplatz
13 listopada – 26 grudnia 2024
Michaelerplatz, 1010 Wiedeń
Godziny otwarcia:
codziennie: 10:00 – 20:00
24 grudnia: 10:00 – 17:00
Jarmark Bożonarodzeniowy przy Katedrze
Weihnachtsdorf Stephansplatz
8 listopada – 26 grudnia 2024
Stephansplatz, 1010 Wiedeń
Godziny otwarcia:
codziennie: 11:00 – 21:00
24 grudnia: 11.00 – 16.00;
25 – 26 grudnia: 11:00 – 19:00
Advent przy Operze
Advent-Genussmarkt bei der Oper
15 listopada -31 grudnia 2024
Mahlerstraße 6, 1010 Wien
Godziny otwarcia:
24 grudnia zamknięte,
31 grudnia 12:00 -1.30
Adwent w Ogrodach Pałacu Liechtenstein
Advent im Gartenpalais Liechtenstein
15 listopada – 23 grudnia 2024 r
Fürstengasse 1, 1090 Wiedeń
Godziny otwarcia:
sobota, niedziela i piątek 11:00 – 21:00
Jarmark bożonarodzeniowy w ogrodach Hirschstetten
Weihnachtsmarkt 2024 in den Blumengärten Hirschstetten
14 listopada – 22 grudnia 2024 r.
Quadenstrasse 15, 1220 Wiedeń
Godziny otwarcia:
Czwartek – niedziela 10:00 – 20:00
W jeden z hal (Veranstaltungsglashaus 1 („Greenhouse 1″) ) będzie wystawa rękodzieła i roślinnych cudów.
Zimowy jarmark przy Riesenrad
WINTERMARKT AM RIESENRADPLATZ – PRATER
16 listopada 2024 – 6 stycznia 2025 r.
Riesenradplatz, 1020 Wiedeń
Godziny otwarcia:
Poniedziałek – piątek: 12:00 do 22:00
Sobota – niedziela: 11:00 – 22:00
24 grudnia: 10:00 – 17:00
31 grudnia: 12:00 – 02:00
Jarmark Bożonarodzeniowy w Türkenschanzpark
Weihnachtsmarkt im Türkenschanzpark
15 listopada – 23 grudnia 2024 r.
Hasenauerstraße / Max Emanuel Str., 18. dzielnica Wiedeń
Godziny otwarcia:
Poniedziałek – piątek: 15:00 – 21:00
Sobota – niedziela: 12:00 – 21:00
Średniowieczny Jarmark Adwentowy w Arsenale
Mittelalterlicher Adventmarkt im Arsenal Wien
30 listopada – 1 grudnia 2024
Arsenal, 1030 Wiedeń
Foto tytułowe (C) Stadt Wien Marketing