Wiedeń to miasto, w którym słychać tysiące historii opowiadanych w setkach języków. Ta wielojęzyczność to nie tylko efekt migracji, ale także odbicie bogatej historii i różnorodności kulturowej Austrii. Codzienne życie w stolicy często przypomina podróż po mapie świata – od Moraw po Rumunię, od Ukrainy po Francję, a wszystko to połączone wspólnym mianownikiem: językiem niemieckim, który tutaj spaja ludzi z różnych zakątków globu. W tym poście opowiem Wam kilka fascynujących historii o językach i ludziach, którzy je niosą. Historii o tym, jak różne języki splatają się w moim życiu zawodowym i codziennym.
Mam codzienny kontakt z ludźmi pochodzącymi z wielu krajów.
Za to między innymi uwielbiam moją pracę. Opowieści różnej treści przewijają się przez kolejne spotkania. Moi rozmówcy opowiadają o swoich światach, kulturach i przyzwyczajeniach. Opisują zwyczaje z ich rodzinnych stron, a rozmowy o językach, którymi się posługują, są jak okna do ich tożsamości.
Oto kilka krótkich historii osób, których punktem wspólnym jest niemiecki – język urzędowy Austrii:
Martin
Mając 9 lat, jego rodzice (Polacy) wyjechali z nim do Niemiec. Babcia pochodziła z Moraw, co zaszczepiło w nim zamiłowanie do słowiańskich korzeni. Studiował słowacki i czeski w Wiedniu, a po drodze nauczył się rosyjskiego i ukraińskiego. Dziś jest tłumaczem przysięgłym, a kilkunastoma językami posługuje się przynajmniej na poziomie komunikatywnym.
Karol
Urodził się w Siedmiogrodzie, historycznym regionie Rumunii. To obszar bardzo ciekawy historycznie, głównie należący do Węgier (od XI do XX w.). Maturę pisał po węgiersku, a nauczycielem był w rumuńskiej szkole. Kiedy jego syn rozpoczął naukę, Karol postanowił, że rodzina wyjedzie, by zapewnić dziecku łatwiejszy start. Dziś mówi płynnie trzema językami, a niemieckiego nauczył się już w Austrii.
Zorica
Jeśli Serb mówi po rumuńsku, to prawie pewne, że pochodzi z okolic Negotina. Przygraniczne położenie miejscowości wpływa na język mieszkańców. Powstaje narzecze, które nie ma formy pisemnej, tylko ustną. To szczegóły opowieści dziewczyny, którą wychowywała babcia, ale od 17 roku życia mieszka z rodzicami w Wiedniu. Zorica mówi trzema językami.
Natasha
Natasha pochodzi z Ukrainy, gdzie językiem urzędowym był rosyjski, a ukraiński przewijał się w domu. Mieszkała blisko granicy z Węgrami. W Austrii poznała Polaka, a w szkole uczyła się angielskiego. Dziś mówi biegle w pięciu językach, a szósty rozumie biernie.
Andre
Rodzice Andre pochodzą z Polski, on sam urodził się we Francji. Pracował w Szwajcarii, gdzie poznał żonę. Od kilku lat mieszka w Wiedniu i posługuje się pięcioma językami – w tym także językami programowania.
Zigfrid
Rodowity Wiedeńczyk, który mówi lokalnym dialektem i nie ma problemu z niemieckim literackim. ;) Jego żona jest Włoszką, a w domu rozmawiają po angielsku, co daje im równe szanse w komunikacji. Zigfrid właśnie rozpoczął kurs włoskiego, by dogadać się z teściami.
Amélie i Jérôme
Krakowianka poznała Paryżanina w Wiedniu i wyszła za niego za mąż. Urodziły im się dzieci. Rodzice jednak się rozeszli. Amélie i Jérôme z mamą rozmawia po polsku, z tatą i dziadkami po francusku, a z ojczymem po niemiecku. W szkole ogarniają jeszcze łacinę i angielski, czyli w sumie pięć języków przewija się przez ich młodzieńcze życie.
Ania
Od dziesięciu lat mieszkam w Wiedniu. Zdałam maturę z niemieckiego, a angielski towarzyszy mi w codziennym życiu. W pracy nauczyłam się podstaw serbskiego. Moje ulubione zdanie to: Krava daje mleko i koza daje mleko. Brzmi znajomo? Nie dajcie się jednak zwieść – słowiańskie języki to morze, w którym trzeba nauczyć się pływać.
Wszystkie te historie są prawdziwe. Ich bohaterowie pokazują, że języki nie tylko ułatwiają nam życie, ale także kształtują naszą tożsamość i sposób widzenia świata. Wiedeń, w którym się spotykają, staje się dzięki temu miastem o niepowtarzalnym charakterze. Dla mnie to fenomen, z którego warto czerpać inspirację.
A w jakim języku Ty mówisz? Pričaš srpski? Sprichst Du Deutsch?
PS. Ikona wpisu to fragment obrazu Heinricha Brelinga pt. Muzyczna rozmowa.